”Korkunun bir nesnesi vardır. Korku duymamıza sebep olan şey bellidir. Fakat kaygı bilinmezlikten gelir. Nesnesi yoktur ve ne için kaygılandığımızı asla bilemeyiz.”
1. Sanat anlayışınızdan bahseder misiniz?
İnsanların; duygularını, korkularını, kaygılarını, rüyalarını ve hatta hayallerini sanatıyla dışa vurduğu görüşündeyim. Dolayısıyla bir sanatçı dışavurumcudur. Çünkü her insanın hayatında, kendisinin bile anlamakta, hatırlamakta zorluk çektiği bir takım sırlar vardır. Bu sırlar korkular ve kaygılarla beslenir. Çoğu insan korkularıyla başa çıkabilir. Fakat “kaygı”, çok daha tehlikeli bir kavramdır. Korkunun bir nesnesi vardır. Korku duymamıza sebep olan şey bellidir. Fakat kaygı bilinmezlikten gelir. Nesnesi yoktur ve ne için kaygılandığımızı asla bilemeyiz. Genelde rüyalarımızda ortaya çıkmayı tercih eder. Ben de rüyalarımı resimlerimle belgeliyorum. Çünkü yaşam boyu edindiğimiz tecrübelerle biriken güzel ve kötü olan her şey bilinçaltına emilmektedir. Yani mutluluklarımız, başarılarımız, korku, kaygı, endişe vb. bütün duygularımız, sonradan hatırlanması güç kısa süreli duygulardır. Fakat bu duygular bilinçaltına kaydedilirler. Kişinin kendisinin bile anlayamadığı ya da farkında olmadığı her şey bilinçaltında gizlidir. Ve bu gizemli duygular benim resimlerimde ortaya çıkıyor.
2. Yaratımınızı tetikleyen kaynak nedir?
Hayatım boyunca taşıdığım korkularımın, kaygılarımın ve gördüğüm rüyalarımın, resimlerimi oluştururken bana eşlik ettiği görüşündeyim. Çalışmalarımı, rüyalarımdan esinlenerek tasarlıyorum. Peki bu rüyalar nereden geliyor diye soracaksınız? 4 yaşındayken yaşadığım bir travmanın hayatımı bu denli etkileyebileceğini elbette düşünemezdim. Tek bildiğim korku duygumu tetikleyen, normal şeylerin olmadığı. Tuval karşısında bütün sakinliğimi yitirip hırçın ve öfkeli bir insana dönüşebiliyorum.
3. Kendi açınızdan baktığınızda resim yapmak bir çatışma mı yoksa uyum mudur?
Bu durum aslında sanatçıya göre değişir. Her sanatçı resim yaparken farklı bir kişiliğe bürünür. Resim yapmak bir çatışmadır evet, bir başkaldırıdır, çünkü ben tuvalin karşısında çok fazla değiştiğimi düşünüyorum. Gülerek başladığım bir resme gülerek devam edemiyorum. Çünkü içimde beni rahatsız eden, huzursuzluğuma neden olan şeyleri püskürtmenin bir yolu olarak sanatımı tercih ettim.
4. Gerçeklik kavramı sanat anlayışınızda ne kadar yer kaplıyor?
Gerçeklik kavramı sanat anlayışımda yer almıyor. Her ne kadar bazı objeleri simgesel olarak kullansam da, resmin arka yapısında çok daha farklı, gizemli bir anlatım vardır.
5. Eserleriniz hayatın bir parçası olsaydı nerede olurdu?
Yatak odamda olurdu. Çünkü uyku esnasında yaşadığım şeyler, uyandığım zaman da benimle kalmaya devam ediyor. Çoğu insan yalnız kalmayı tercih eder. Kendini diğer insanlardan soyutladığı zaman kendini bulur çünkü. Ama ben genelde yalnız kaldığımı hissetmiyorum. Sadece resim yaparken yalnızlığımı hatırlıyorum.
6. Sizce yaratıcılık bir başlangıç mı yoksa sonuç mudur, açıklar mısınız?
Yaratıcılık kavramının bir başlangıcı vardır. Duygu çerçevesinden beslenen iyi ya da kötü olan her şey, geçmişte yaşadığımız oluşumlarla vücut bulur ve yaşam boyu bizi takip eder. Bu duyguya yönelik söyleneceklerin en başında insanlık tarihi boyunca yaşanan çeşitli dönemsel olaylar, sanatçıların yaratıcılık düzeyini fazlasıyla etkilemiştir. 1. Dünya Savaşı’na tanıklık etmiş, ya da psikolojik sorunlar yaşayan şizofren tanısı konmuş bir sanatçının tabi ki de yaratıcılık düzeyleri tartışılır. Fakat bu gibi olaylarla karşılaştıktan sonra, daha etkili bir yaratıcılık düzeyinin başladığını söyleyebilirim.
7. Günümüz dünyasına bakıldığında popüler kültürün etkisini eserlerinizde hissediyor musunuz?
Popüler kültürün etkisinin çalışmalarımda olduğunu hissetmiyorum.
8. Toplumsal dünyanın sanat anlayışınızda etkisini olduğunu düşünüyor musunuz?
Her ne kadar resimlerimde rüyalarımı ve korkularımı resmediyor olsam da, günümüzde yaşanan çevresel ve siyasi faktörler, toplu ölümler, ortak korkuları tetikleyerek beni de etkisi altına almıştır. Ölüm korkusu beni tedirgin ettiği gibi toplumu da huzursuz ediyor ve toplumsal korkuyu beraberinde getiriyor. Dolayısıyla, bu olayların resimlerim üzerindeki etkisini fark edebiliyorum.
9. Estetiğin güncel söylemi sizce nedir?
Geçmişten bugüne, sanatın sınırları gelişmeye devam ettikçe; fikir, anlam, biçim ve estetik kavramları da değişmeye ve gelişmeye devam etmiştir. Günümüzde estetiğin içerik açısından kaygan bir zemin üzerinde durduğunu düşünmekteyim. Çalışmanın sergilendiği yer, teknolojik olanaklar ve hatta sanatçının nerede ve nasıl bir ortamda yaşadığı gibi etkenler, estetik açıdan değişken bir sanat sisteminin oluşmasına neden olmaktadır.
10. Türkiye’ de kadın sanatçı olmak sizin için ne ifade ediyor?
Toplumsal cinsiyet ve sanat dünyasının ilişkisi her zaman sorgulanan bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Geçmişte olduğu gibi günümüzde de kadın sanatçılar sanat dünyasında gelir eşitsizliğine uğramakta ve ekonomik kalkınmada zorluklar yaşamaktadır.
FATOŞ KAYA KİMDİR ?
23 Temmuz 1994 tarihinde Nevşehir’de doğdu. 2012 yılında Nevşehir Hacı Bektaş-i Veli Güzel Sanatlar Fakültesini kazandı. 2013 yılında Selçuk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesine yatay geçiş yaptı. 2016 yılında Selçuk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Resim Bölümünden Prof. Dr. Hüseyin Elmas’ın öğrenci asistanı, bölüm birincisi ve fakülte üçüncüsü olarak mezun oldu. 2017 yılında yine aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim Ana Sanat Dalı’nda Yüksek Lisans eğitimine başladı ve 2019 yılında bitirdi. Görsel Sanatlar Öğretmenliği yaparak çalışmalarına Nevşehir’deki atölyesinde devam etmektedir.
Katıldığı Sergiler ve Ödüller
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi 15. Resim Yarışması, Başarı Ödülü, Kahramanmaraş, 2018
- İTK Ulusal Resim Yarışması, Sergileme , 2016
Dünya Kadınlar Günü Karma Resim Sergisi, Pari Koleksiyon, Ankara, 2017
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi ,Resim Yarışması, Sergileme, 2017
Yüksek Lisans Öğrencileri Karma Resim Sergisi, Selçuk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sergileme Salonu,2017
Her Eve Bir Sanat Bazaart, The.St.Regis.İstanbul, 2018
AF.FORD.ABLE ART at Baraz, Galeri Baraz ,İstanbul , 2018
- İTK Ulusal Resim Yarışması , Sergileme , İzmir, 2018
Genç Umutlar-2 Karma Resim Sergisi, Sanat Yorum, İstanbul, 2018
Reflection Karma Resim Sergisi, Yeni Nesil Ressamlar Grubu, By Mojo Art Gallery, Ankara, 2018
Merkezden Kaçış Karma Resim Sergisi, Yeni Nesil Ressamlar Grubu, Çankaya Sanat Galerisi, Ankara, 2018
Tura Custom Art Gallery, Karma Resim Sergisi, İstanbul, 2019
Ankara Sanayi Odası, Yeni Nesil Sanat Küçük İşler Sergisi, Ankara, 2019
Mavi Beyaz Otel Sanat Çalıştayı, Muğla, Datça, 2019
